Τετάρτη 22 Απριλίου 2009

OSS...

Όχι, δεν πρόκειται για ένα post σχετικά με την περίφημη ομάδα κατασκοπίας των Αμερικανών κατά το 2ο παγκόσμιο πόλεμο (πρόδρομος της CIA και του FBI παρεπιπτόντως...).

Τα αρχικά OSS στον χώρο των υπολογιστών, όπως είμαι σίγουρος οτι αρκετοί γνωρίζουν, αντιπροσωπεύουν τις λέξεις Open Source Software. Σε ελληνική μετάφραση αυτό σημαίνει "Λογισμικό Ανοιχτού Κώδικα" ή "Ανοιχτό Λογισμικό" όπως συνανταται αλλού.

Ως τέτοιο λογισμικό θεωρείται εκείνο του οποίου ο κώδικάς (source code) δεν προστατεύεται από κάποιο copyright αλλά είναι διαθέσιμος σε κάθε χρήστη για να τον "διαβάσει" αλλά και να τον τροποποιήσει / βελτιώσει (!) σύμφωνα με τις ανάγκες (και φυσικά τις γνώσεις) του.

Το αντίθετο των προγραμμάτων ανοιχτού λογισμικού είναι τα προγράμματα "κλειστού" λογισμικού. Προφανώς, σε αυτά ο τελικός χρήστης (user) δεν έχει την δυνατότητα να "δει" τον κώδικα του προγράμματος το οποίο χρησιμοποιεί, πόσο μάλλον να το τροποποιήσει. Παραδείγματα τέτοιου λογισμικού είναι το λειτουργικό σύστημα WINDOWS, η σουίτα εφαρμογών του OFFICE, antivirus προγράμματα, internet browsers, προγράμματα επεξεργασίας βίντεο, εικόνας και ήχου κ.α.

Στην προσπάθειά τους να προωθήσουν το ανοιχτό λογισμικό και, κατ' επέκταση τη φιλοσοφία του δωρεάν software, προγραμματιστές ανέπτυξαν αντιστοιχα προγράμματα για κάθε εργασία την οποία μπορεί να εκτελέσει ένας σύγχρονος χρήστης μέσω του υπολογιστή του. Έτσι, έχουν αναπτυχθεί λειτουργικά συστήματα, προγράμματα ήχου και εικόνας, σουίτες εφαρμογών γραφείου, browsers, παιχνιδια, τα οποία δεν έχουν να ζηλεψουν τίποτα και, πολλές φορές, ξεπερνούν σε ποιότητα τα εμπορικά προγράμματα.

Είναι μάλλον σίγουρο οτι κάποια στιγμή όλοι έχουμε χρησιμοποιήσει ένα πρόγραμμα ανοιχτού λογισμικού. Το ποιό χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο Mozilla Firefox browser, ένα από τα πιο δημοφιλή προγράμματα στο είδος του. Το λειτουργικό πρόγραμμα Linux (όποιας έκδοσης, καθώς υπάρχουν αρκετές) κερδίζει σιγά-σιγά και αυτό έδαφος στις προτιμήσεις των χρηστών αλλά (πιο σημαντικό) και των κατασκευαστών hardware όπως και κυβερνήσεων και κατά τόπους οργανισμών.

Υπήρχε, και σε αρκετό βαθμό επικρατεί και σήμερα, η αντίληψη οτι για να χρησιμοποιήσεις ένα τέτοιο λογισμικό χρειάζονται πολλές και εξειδικευμένες γνώσεις πάνω στους υπολογιστές ή ακόμα και γνώσεις προγραμματισμού. Επίσης, το πολύ λιτό interface κάποιων προγραμμάτων, σε συνδιασμό με την απαίτηση από μέρους του χρήστη κάποιων επιπλέον διαδικασιών σε σχέση με εμπορικά προγράμματα, αποθάρρυναν, και εξακολουθούν να το κάνουν, αρκετούς από τη χρήση τους.

Αυτό στο μεγαλύτερο μέρος του ανήκει στο παρελθόν. Οι σημερινές εφαρμογές ανοιχτού λογισμικο έχουν πολλά (αν όχι περισσότερα) από τα χαρακτηριστικά τα οποία η πλειοψηφια έχει συνηθίσει. Επιπλέον, δε χρειάζεται να ξέρεις κάτι παραπάνω απ'όσα ξέρεις μέχρι τώρα. Το οτι μπορείς να "δεις" και να τροποποιήσεις τον κώδικα ενός τέτοιου προγραμματος, δεν σημαίνει οτι πρέπει και να το κάνεις! Κάνε απλά ό,τι κάνεις κάθε μέρα, μόνο που τώρα θα το κάνεις με προγράμματα που δεν χρειάζεται να τα πληρώσεις.

Για να μην παρεξηγηθώ, το post αυτό έρχεται περισσότερο σαν ερέθισμα και οχι σαν "διακύρηξη ανεξαρτησίας" από τις "κακές" εταιρίες που μας πέρνουν τα χρήματά μας ή οτι τα εμπορικά προγράμματ δεν είναι ικανά. Κάθε άλλο. Είναι μια προτροπή να γνωρίσετε και μια άλλη εκδοχή του software και, γιατί όχι, να αποκτήσετε το εράθισμα να διευρύνετε τις γνώσεις και τις ικανότητές σας στο χώρο των υπολογιστών. Προσωπικά χρησιμοποιώ και Windows με τις αντίστοιχες εφαρμογές, αλλά και Linux (την έκδοση Ubuntu 8.10) όπως δηλώνω και στη είσοδο του blog. Αυτό που έχω διαπιστώσει είναι οτι ΕΛΑΧΙΣΤΑ δεν μπορώ να κάνω με προγράμματα που βρίσκω στο διαδίκτυο ελεύθερα.

Πάντως, ακόμα και αν δεν πειστείτε να αλλάξετε λειτουργικό σύστημα, κάτι το οποίο είναι δραστική αλλαγή και η αλήθεια είναι οτι θέλει κάποια προσαρμογη, μπορείτε να δοκιμάσετε κάτι πιο απλό. Για παράδειγμα, αντί να έχετε στο σπίτι ή στο γραφείο / εταιρία σας μια έκδοση του Office την οποία δίχως άλλο την έχετε πληρώσει αρκετα (η ακόμα χειρότερα "δανειστεί" από ένα γνωστό...), δοκιμάστε το OpenOffice. Κάνει τα ιδια ακριβώς, δεν θα σας κοστίσει τίποτα και δεν θα χρωστάτε και σε κανέναν. Και αν δε σας αρέσει απλά πατήστε unistall...

Σαν επίλογος, παρακάτω υπάρχουν μερικά (λίγα είναι η αλήθεια) links για ιστοτόπους που αφορούν προγράμματα ανοιχτού λογισμικού. Στο μέλλον μπορεί να ετοιμάσω κάτι πιο μόνιμο στη δεξια στήλη του blog..

Η γενική αρχή είναι πάντως μια: Σκέψου διαφορετικά, γίνεται κι αλλιώς!

LINKS

Γενικα:
Open Source Software - Wikipedia

Linux:
Linux.org
Linux.gr

OpenOffice:
OpenOffice official site
Η ελληνική υποστήριξη του OpenOffice project

Mozilla:
Mozilla Project
Στο site αυτό θα βρείτε εκτός από τον Firefox, που είναι ο browser, και το Thunderbird, το αντίστοιχο του Outlook.